5G krijgt een boost. We hebben snel nog sneller gemaakt.
Bij Odido doen we alles voor je netwerk. Daarom krijgt ons 5G een razendsnelle boost. Een upgrade die ons netwerk nog sneller, nog stabieler en nog betrouwbaarder maakt dan het al was. En die nieuwe mogelijkheden biedt voor jou en je bedrijf. Zo kan je nog meer kansen pakken. En gebruikmaken van slimme, nieuwe technologieën zoals Massive MIMO. Graag inspireren we je over wat er allemaal kan. Met het verhaal van Roboat bijvoorbeeld. Een innovatieve startup die autonomiesystemen voor boten ontwikkelt.
Boten van verschillende soorten en maten autonoom laten varen over de Nederlandse vaarwegen. Dat is de droom van Ynse Deinema en Rens Doornbusch, CEO en CTO van de Amsterdamse startup Roboat. Nu varen hun boten al op het Amsterdamse IJ. Maar in de toekomst zullen ze op verschillende plekken in Nederland en Europa te bewonderen zijn. Kleine watertaxi’s die een paar personen kunnen vervoeren, grotere stedelijke veerponten of zelfs volledige binnenvaartschepen die de Rijn op kunnen. Dat is de stip op de horizon. Om zo vervoer over het water veiliger te maken en een oplossing te bieden voor de groeiende personeelstekorten in de scheepvaart.
Van onderzoeksproject naar innovatieve startup.
‘Roboat is in 2016 begonnen als onderzoeksproject van het AMS Institute en de Amerikaanse universiteit MIT’, vertelt Ynse. ‘Die keken samen hoe ze autonomie op een slimme manier kunnen inzetten op boten, om beter gebruik te maken van de bestaande waterinfrastructuur in Amsterdam.
‘Sinds 2023 werken we met 14 mensen aan autonomiesystemen.’
Omdat ik dat heel gaaf vond, ben ik in 2019 als programmamanager ingestapt bij dit project. Rens kwam er in 2020 bij. We zijn met het project meegegroeid en kregen de kans om het voort te zetten als spin-off. Sinds februari 2023 is Roboat een eigen startup waar we nu met 14 mensen werken aan autonomiesystemen.’
De technologie achter de zelfvarende boten.
Roboat groeide snel. En dat is goed te verklaren. Want voor het ontwikkelen van een autonoom vaarsysteem, heb je flink wat slimme mensen nodig. Rens vertelt erover: ‘Bij Roboat maken we systemen die autonomie op schepen mogelijk maakt. Dat kunnen volledig zelfvarende boten zijn, maar ook een systeem dat de bemanning van een bestaand schip ondersteunt. Zo'n ondersteunend systeem kan schippers bijvoorbeeld helpen bij het detecteren van andere schepen. Het kan een alarm laten klinken als een andere boot te dichtbij komt, of een veerpont automatisch laten af- en aanmeren.’
‘Onze software bepaalt een veilige vaarroute en kan de motoren van een boot aansturen.’
‘Voor beide systemen heb je een stuk hardware en software nodig’, vertelt Rens verder. De hardware bestaat uit sensoren, de behuizing die eromheen zit, en veel elektronica. Die sensoren zorgen voor de perceptie. Daarmee bedoel ik dat ze om zich heen kunnen kijken en obstakels kunnen zien, zoals andere boten of zwemmende mensen. De informatie uit de sensoren wordt verwerkt door onze software. Die bepaalt een veilige vaarroute en kan daarna heel precies de motoren van de boot aansturen. De gedetailleerde informatie uit de sensoren maakt het mogelijk dat jijzelf of de boot meteen kan ingrijpen als er iets onverwachts gebeurt. Door de snelle reactietijd van het systeem, kan een botsing worden voorkomen.’
Startup sinds 2023.
Ontwikkelt autonome vaarsystemen.
Maakt slim gebruik van water.
Terug naar transport over het water.
Vroeger was kleinschalig transport over het water heel gewoon. Dat lijken we een beetje te zijn vergeten in Nederland. Jammer, vindt Ynse. Want juist het water biedt veel kansen voor transport. Ynse: ‘Mensen of goederen vervoeren kan heel goed over de weg. Maar daar wordt het te druk. Het verkeer in steden staat vaak vast rondom piekuren. En vrachtwagens veroorzaken uitstoot, schade en overlast. Daarom zijn overheden druk op zoek naar alternatieven. Weer meer het water opgaan en gebruikmaken van de waterinfrastructuur die in veel steden al aanwezig is, is een logische oplossing. En als je werkt met boten die zelfstandig varen, kan je varen wanneer het je uitkomt. Bijvoorbeeld in de ochtend of avond, als het rustig is op het water. Of zelfs 's nachts. Dat maakt het nog aantrekkelijker.’
‘Als je werkt met boten die zelfstandig varen, kan je varen wanneer het je uitkomt.’
‘Natuurlijk zal dit ervoor zorgen dat het drukker wordt op het water’, vertelt Ynse verder. ‘Maar zoals Rens al uitlegde, werken we op onze boten met slimme software die steeds kijkt naar alles wat er rondom gebeurt. Sensoren kunnen beter zien dan het menselijk oog. Zeker in het donker. Ze kunnen 360 graden om zich heen kijken en worden nooit moe. Dat maakt autonome boten heel veilig.
Testen met autonome veerponten.
Op dit moment spreekt Roboat veel met verschillende veerpontmaatschappijen. Ynse vertelt erover: ‘Veel publieke veerdiensten zijn actief in steden, dat is vaak heel ingewikkeld. Neem het IJ in Amsterdam als voorbeeld. Daar vaart van alles kriskras door elkaar heen. Van olietankers en veerponten tot kano’s en rondvaartboten. Dat allemaal goed en de hele tijd in de gaten houden, is als schipper bijna niet te doen. Onze systemen kunnen daarbij helpen. Veerponten zijn een goede testcase voor ons, omdat ze altijd dezelfde route varen. In dezelfde omgeving met vergelijkbaar verkeer om zich heen. Maar we testen hier ook vanwege de grote personeelstekorten bij veerpontmaatschappijen.’
‘Veerponten zijn een goede testcase voor ons, omdat ze altijd dezelfde route varen.’
‘Je kan je natuurlijk afvragen waarom er niet meer veerpontschippers worden opgeleid’, vult Rens aan. ‘Maar schipper is een steeds minder populair beroep. Een autonomiesysteem is een technologische oplossing die kan helpen bij het oplossen van dit probleem. Want door meer boten zelfstandig of met minder personeel te laten varen, heb je minder mensen nodig. En kan je op termijn zelfs meer veerponten laten varen.’
De juiste connectiviteit maakt het mogelijk.
Om boten zelfstandig te kunnen laten varen, is er naast autonome technologie ook goede en betrouwbare connectiviteit nodig. Ynse vertelt erover: ‘In al onze autonome systemen zitten een router en 2 simkaarten. We verzamelen veel waardevolle data die ons helpt om onze systemen nog beter te maken. Connectiviteit hangt daar nauw mee samen. Want de data die we verzamelen, willen we realtime op afstand kunnen inzetten voor de operatie van de opdrachtgever.’
‘Met 5G kunnen we boten realtime opdrachten geven, of bijsturen als dat nodig is.’
‘Daarvoor heb je een stabiele en krachtige verbinding nodig met een lage latency, dus weinig vertraging in reactietijd’, gaat Ynse verder. ‘Met 5G heb je die krachtige verbinding. Door de lage latency kan je live meekijken met wat er op een boot gebeurt. Zo kunnen we realtime opdrachten geven aan onze boten, of bijsturen als dat nodig is. En doordat je in heel Nederland toegang krijgt tot 5G van Odido, hoeven we niet bang te zijn dat die verbinding wegvalt. En kunnen we overal varen.’
We gaan 5G uitdagen.
Testen, dat is wat Ynse en Rens de komende tijd gaan doen. Om te kijken wat er allemaal kan met het nieuwe 5G-netwerk. Rens: ‘We gaan een spannende tijd tegemoet waarin we het 5G-netwerk echt gaan uitdagen met onze usecases. Doordat 5G schaalbaar is, kunnen we precies kijken wat voor ons belangrijk is.'
‘Odido is een goede partner die ons helpt aan goede connectiviteitsoplossingen.’
'Dat doen we door bepaalde datafilters aan- en uit te zetten. De stabiliteit, lage latency en betrouwbaarheid: we gaan het allemaal testen en echt de grenzen opzoeken.' 'Odido is een goede partner voor ons, omdat die ons helpt aan goede connectiviteitsoplossingen’, vult Ynse aan. ‘En ze denken met ons mee over wat er allemaal kan. Nu en in de toekomst. Mijn droom? Dat we onze systemen niet alleen in Amsterdam implementeren, maar overal ter wereld waar behoefte is aan een goed alternatief voor transport over de weg.’