Zodra Fokke tijdens ons gesprek haar geblurde achtergrond op scherp zet, zitten we ineens midden in de kas in haar tuin. Een rustgevende werkplek die haar tijdens de pandemie veel heeft gebracht. ‘In die periode was er natuurlijk veel reuring’, vertelt de toparchitect van MVRDV. ‘Projecten die stil kwamen te liggen of om aanpassingen vroegen. Aanpassingen die inspeelden op het hybride werken, wat steeds normaler is geworden. Maar de trend om het kantoor meer als basis te zien, was al eerder begonnen. Men ziet nu alleen nog meer de waarde ervan in. Er wordt terecht meer nagedacht of een afspraak ook op afstand kan.’
E-book Hybride Werken
In dit e-book ontdek je verschillende oplossingen en mogelijkheden voor hybride werken en hoe je die toepast in jouw bedrijf.
Lees direct
Hybride werken: betekenis.
E-book Hybride Werken
In dit e-book ontdek je verschillende oplossingen en mogelijkheden voor hybride werken en hoe je die toepast in jouw bedrijf.
Bij hybride werken heb je geen vaste werkplek nodig, maar bepaal je zelf waar en wanneer je werkt. Als het werk maar gedaan wordt. Het komt volgens Fokke door het hybride werken, dat er wordt gekeken naar wát je doet, niet waar je dat doet. En dit heeft invloed op de inrichting van een kantoorpand. Waar het voorheen vaak werkplek – vergaderkamer – lounge – kantine was, wordt er nu meer gekeken hoe het anders kan. Hybride werk kan betekenen dat je prima overleg kan voeren in een kantine als daar bijvoorbeeld genoeg ruimte is, of een lange tafel staat. Sfeer en gemak en ook groen zijn hierbij belangrijk.
Fokke: ‘Je wordt creatief als je uitgenodigd wordt om op zoek te gaan naar andere manieren van werken. Ik had ook niet gedacht dat ik ooit in mijn kas zou werken, want die was voor de tomatenplanten.’
Hybride kantoorinrichting.
Op dit moment rondt Fokke met haar team een project af in Berlijn, waar 1van de belangrijke opgaven was: waar moeten mensen voor bij elkaar komen? En welke kwaliteiten en eigenschappen moeten de ruimtes hebben?
‘Het gaat niet meer om zoveel mogelijk mensen zo goed mogelijk kwijt kunnen in een ruimte, maar om de kwaliteit van samenkomst en het delen van kennis. Een kantoorgebouw gaat ook over het ontvangen van klanten of opdrachtgevers. Het is naast al het marketing werk van een bedrijf ook het uithangbord. Het laat zien wat voor boodschap of identiteit je als bedrijf wil uitstralen. Dit wordt steeds belangrijker en er wordt meer onderzoek naar gedaan. Hoever over de wereld wil je je klanten bereiken? Hoe duurzaam of inclusief ben je? Die vragen hebben een ruimtelijke vertaling voor ons als architect. Vanuit het perspectief van de werknemer gaat het om zorgen voor een omgeving en plekken waar op verschillende manieren gewerkt kan worden. Het is een interessante uitdaging om de medewerker die niet altijd meer fysiek aanwezig is, te bereiken met de juiste boodschappen en signalen’, zegt Fokke.
Loopt het sinds de pandemie ineens storm met aanvragen voor hybride kantoorinrichtingen? ‘Nou, het verschilt een beetje per markt’, vertelt Fokke. ‘De kantorenmarkt was al een tijdje erg aan het kantelen. Want er is genoeg kantoorruimte, vooral in Europa. De nood voor andere projecten, zoals woningbouw, is hoger. Er zijn nu veel meer opdrachten in ontwikkeling. Van kantoor naar woning of andersom of het opnieuw gebruiken van bestaande gebouwen. Er wordt gelukkig steeds meer nagedacht over wat voor gebouwen we eigenlijk hebben en hoe we deze een nieuw leven geven. Dat deze ontwikkeling in een versnelling is gekomen kunnen we alleen maar toejuichen, want het is al behoorlijk vol.’ Toch merkt Fokke de laatste tijd weer een groei aan projecten. ‘De wil om te ontwikkelen is groter dan kijken naar wat we hebben geleerd.’
Hybride werken is niet vanzelfsprekend.
Fokke: ‘We hebben best wat werk in Duitsland en Frankrijk en daar zie je dat het delen van werkplekken echt helemaal niet normaal is. Zelfs binnen ons eigen kantoor in Rotterdam hebben we mensen die gehecht zijn aan hun vaste plek. We moeten niet onderschatten dat hybride werken best veel van mensen vraagt. Kantoortuinen uit de jaren ‘70 is definitief voorbij, maar af en toe heeft men een extra zetje nodig om te zien dat er in andere delen van een gebouw kwaliteit ligt.’
Omdat men nu minder vaak op kantoor is, wordt het kantoorgebouw steeds meer gebruikt als ontmoetingsplek. ‘De bonus is niet alleen dat men elkaar ontmoet en dat dit een goede sfeer op kantoor brengt. Het draagt ook bij aan de kwaliteit van werk en uitwisseling van kennis. Als werkgever wil je hiervoor kunnen zorgen met een goede inrichting, nieuwbouw of transformatie’, zegt Fokke.
Wat ze met haar team in elke opdracht terugziet, is de zoektocht naar de perfecte combinatie van goed werken, maar ook het verbeteren van de kwaliteit van het werk en contact met elkaar. ‘Werken betekent over het algemeen achter een bureau zitten, als we het over kantoorinrichtingen hebben. Dus er zijn wel overlappende hulpvragen en bepaalde standaardoplossingen. Maar voor ons is het interessant om juist verder te kijken dan naar wat de opdrachtgever denkt nodig te hebben. En te bedenken wat we daar vanuit onze ervaringen aan kunnen toevoegen.’
Hybride werken het heden, virtual reality werken in de toekomst?
MVRDV krijgt steeds vaker vragen over het maken van ruimte in de digitale metaverse. ‘Het zijn bijzondere vraagstukken, en niet heel raar als je bedenkt dat er genoeg mensen zijn die wisselen van een daadwerkelijke achtergrond naar een of ander idioot plaatje. Hierin is nog een hele grote stap te zetten. Virtual reality wordt nu veel in films, animaties en games gebruikt. Maar nog niet zo in de praktijk. Ik weet ook niet waar het heengaat, maar het is een logische ontwikkeling. Net als dat wij voor projecten in het begin alles in 3D bouwen en daarmee de opdrachtgever een kijkje in zijn toekomstige project kunnen laten nemen. Dit is nu nog maar een schets en gaat meer over ruimte en dimensies. Maar de volgende stap is om niet alleen door een visualisatie te kunnen lopen, maar daar ook te kunnen werken. Waarom zou je het dan nog fysiek bouwen? Het is een ver van je bed show, maar ook weer niet. Want als we zoveel naar een scherm staren mag dat ook een mooie omgeving zijn en ook net zo goed bedacht zijn als in het echt.’
Meer lezen over hybride werken? Check de volgende artikelen:
- 5 hybride werken trends die na de pandemie op de werkvloer zichtbaar zijn.
- Waarom goed beleid rondom hybride werken zo belangrijk is.
- Hybride werken voor IT-managers: hoe hybride is je kantoor?
E-book Hybride Werken
In dit e-book ontdek je verschillende oplossingen en mogelijkheden voor hybride werken en hoe je die toepast in jouw bedrijf.