Zit je bedrijf in een slim kantoorgebouw?

Misschien denk je dat jouw pand niet nieuw en high-tech genoeg is, maar dat maakt niet uit. Slim betekent niet dat je in een computer met een dak moet werken. Je kan klein beginnen. Robert legt uit: ‘Een project van ons draaide om het meten van het CO2-gehalte in klaslokalen. Als dat te hoog is, krijgen kinderen concentratieproblemen en hoofdpijn. Dus hebben we daar sensoren opgehangen. Als er te veel CO2 in de ruimte hing en het zuurstofgehalte niet goed was, kreeg de docent een waarschuwings-sms’je. En dan zette hij of zij een raam open. Dat ging niet automatisch, maar handmatig. Het is geen high-tech oplossing, maar het werkte wel.’

Slimme panden in slimme steden.

De afgelopen jaren is slim gebouw een trendwoord geworden in de facilitaire, IT- en bouwsector. Met de komst van het Internet of Things (IoT) en 5G worden gebouwen de komende tijd alleen maar slimmer, is de verwachting. Als steden slimmer worden, waarom zouden de gebouwen dan niet volgen?

1 van de meest duurzame en slimme gebouwen in Nederland is het Edge-gebouw aan de Amsterdamse Zuidas. Martin: ‘Veel nieuwe Nederlandse gebouwen zijn al deels slim, met geautomatiseerde ventilatiesystemen en verwarmingen. Maar als je meer wil weten over de bezetting van je ruimte, of zelf iets aan temperatuur- of energiebeheer wil doen, moet je eerst gaan meten.’

Samenwerking.

T-Systems werkt samen met ISS, een internationale gebouwenbeheerder, om data toegankelijk te maken voor pandeigenaren. Hierdoor kunnen ze hun gebouwen beter begrijpen en processen innoveren.

T-Systems biedt hardware, software en (cloud)platforms. Hiermee worden verschillende aspecten in gebouwen gemeten, zoals aanwezigheid van mensen, luchtvochtigheid, temperatuur, CO2-gehalte. Martin: ‘Deze gegevens bieden waardevolle inzichten waarmee ze meteen aan de slag kunnen. Bijvoorbeeld een gedeelte van de ruimtes afsluiten door andere ruimtes slimmer te gebruiken. Een ander voorbeeld is om de cateraar in het gebouw op basis van live data te laten weten hoeveel broodjes er gesmeerd moeten worden. Of de schoonmaker alleen de ruimtes laten schoonmaken die vandaag zijn gebruikt. Of energie besparen door de verwarming lager te zetten als de laatste werknemer naar huis is, in plaats van dat ’s avonds laat om een vaste tijd te doen.’

Onafhankelijk.

T-Systems gebruikt voor de samenwerking met ISS hun smart building-platform Building Monitoring & Analytics (BMA). Dat is een compleet pakket van sensoren, een cloudplatform en connectiviteit van Odido. Het voldoet aan alle privacyrichtlijnen en kan door iedereen gebruikt worden, of het nu om een nieuw of een oud pand gaat. Want ook oude gebouwen kunnen slim worden gemaakt. Daarbij is het belangrijk dat sensoren autonoom kunnen opereren en niet afhankelijk zijn van wifi. Martin: ‘Want als je systeembeheerder dan het wachtwoord verandert, werken plotseling je sensoren niet meer.’ Reden voor T-Systems om bijvoorbeeld narrowband IoT-verbindingen te gebruiken voor dit soort projecten.

Het monitoren van werkplekken is momenteel een van de meest genoemde – en kostenbesparende – redenen waarom gebouwbeheerders smart building-techniek toepassen. Voor veel ondernemers is dat een mooie manier om hun huisvesting zo efficiënt en goedkoop mogelijk te maken. Maar slimme gebouwen hebben meer positieve effecten, bijvoorbeeld op duurzaamheid, veiligheid, kosten en productiviteit. Wat zijn volgens Martin en Robert voordelen die je kan halen op deze gebieden?

Klimaat en duurzaamheid.

In combinatie met data over de bezetting van je pand kan er veel aan energiebesparing worden gedaan. Waarom de verwarming aan als er niemand meer is? En waarom ruimtes openhouden die weinig of niet gebruikt worden? Dat kost ook weer energie. Daarnaast is een gezond werkklimaat natuurlijk belangrijk om medewerkers met een prettig gevoel naar huis te laten gaan. Dus meten sensoren ook zaken als luchtkwaliteit en de werking van de ventilatie.

Veiligheid.

Ook op het gebied van veiligheid en toegangsbeheer kan een gebouw slim gemaakt worden. Als het gebouw weet dat er niemand meer is, kan het zichzelf sluiten bijvoorbeeld. Maar het is ook mogelijk om toegang en parkeerplekken volledig via mobiele telefoons van medewerkers te regelen. Robert: ‘Daar ben je toch wat zuiniger op dan op een toegangspasje of sleutels.’ Daarnaast worden bepaalde ruimtes, waar bijvoorbeeld privacygevoelige informatie opgeslagen ligt, met bewegingssensors goed in de gaten gehouden.

Kosten en productiviteit.

Efficiënt gebruik van gebouwen betekent ook dalende kosten: kleinere behuizing betekent een lagere huur of lagere energie- en schoonmaakkosten bijvoorbeeld. Ook een activiteit als catering kan efficiënter worden uitgevoerd als er data inzichtelijk is over de bezettingsgraad van je gebouw.

Een goede bedrijfshuisvesting zorgt ervoor dat de productiviteit omhooggaat. Voldoende daglicht, een prettige temperatuur en fijne werkplekken: allemaal zaken die bijdragen aan een hogere tevredenheid en productiviteit. Data spelen een belangrijke rol spelen om meer inzicht te krijgen en die zaken te verbeteren.

Natuurlijk zijn er nog meer voorbeelden van hoe data het gebruik van werkplekken efficiënter kan maken en medewerkers tevredener. ‘We hebben er samen met een klant voor gezorgd dat medewerkers thuis al kunnen checken of er flexplekken vrij zijn door er een boekingssysteem aan te hangen,’ vertelt Robert. ‘Daardoor kunnen mensen ervoor kiezen om thuis te blijven als er geen plek is op dat moment, of besluiten op een later moment te komen. En ze zien ook zien wie er in overleg is en tot wanneer. Dat vergemakkelijkt weer het plannen van vergaderingen. En voor de eigenaar is het handig, want die ziet weer hoe flexplekken precies gebruikt worden en of dat eventueel anders moet.”

Het doel is om gegevens te combineren, inzichten te krijgen en beleid te ontwikkelen. En misschien zelfs gedrag te beïnvloeden. Dat klinkt futuristisch, maar zoals gezegd: het zit ‘m soms in kleine, eenvoudige oplossingen. Robert: ‘Het delen van data geeft mensen nieuwe inzichten waarmee ze hun gedrag positief kunnen veranderen. Bijvoorbeeld even op de CO2-meter kijken als je binnenkomt en als het nodig is meteen een raam openzetten. Simpel, en het werkt.’